هفده سال نشر منظم مجلات علمی افتخاری است برای ما

هفده سال پس از انتشار اولین مجله از انتشارات Brieflands با نام Hepatitis Monthly میگذرد و امروز شاهد به ثمر نشستن تلاش جوانان ایرانی به همراهی عده ای از متخصصان بین المللی در نشر مجلات خانواده بریفلندز هستیم. مجلات معتبر و باسابقه از مزایای متعددی مانند جذب مقالات بیشتر بین المللی بهره میبرند و مجلات تازه تاسیس با کمک برنامه استراتژیک به اهداف سه و پنج ساله خود میرسند. تلاشی که با کمک مشاوران ما از ابتدا درست شکل میگیرد. پیوستن ده مجله به خانواده بزرگ انتشارات بریفلندز افتخاری است برای جامعه دانشگاهی ایران. استفاده از امکانات یکپارچه و تخصصی نشر، خودکفایی اقتصادی مجلات، و استفاده از داوران مشترک حرفه ای در داوری مقالات مزایایی است که برای همه مجلات تحت پوشش بریفلندز فراهم آمده است.

یک تحقیق بر روی 67 مجله به سرقت رفته در اسکوپوس

دکتر Anna Abalkina در تازه ترین اقدام شجاعانه خود اقدام به انتشار یک مقاله تحقیقاتی با عنوان "چالش های مجلات به سرقت رفته در نمایه Scopus" در مجله JASIST نمود. دو ماه بعد از انتشار این مقاله و ارایه ابهاماتی در خصوص نمایه مذکور، نمایندگان اسکوپوس اقدام به تحقیق و بررسی دقیقی بر روی اتفاقات مذکور نمودند. آیا یک نمایه ساز میتواند در سلامت علم و محققین لطمه بزند؟ نقش نمایه سازها در سلامت علم و شفافیت علم چیست؟ وجود اطلاعات قدیمی و اشتباه از مجلات به سرقت رفته در Scopus چه خطراتی برای نویسندگان دنیا دارد؟ نویسندگان معمولا برای اعتبار بخشی و ارزیدن یک مجله به سایتهای نمایه سازی مراجعه میکنند. حال تصور کنید که این اطلاعات ارایه شده از سوی نمایه سازها خود دچار مشکل باشد. یک چالش مهم برای شفافیت علمی همین پایگاههای نمایه سازی هستند. در سالهای اخیر مشکلات متعددی در مورد کیفیت اطلاعات ارایه شده در نمایه اسکوپوس مطرح شده است. 

نوشدارو پس از مرگ سهراب ‏

در تازه ترین اقدام در مجله ژنتیکا و درست زمانی که مجموعه کلاریویت (مالک ISI) ایمپکت فکتور این مجله را حذف نمود و مجله را از فهرست Web of Sciences معلق نمود (به دلیل نگرانی‌ها در مورد دستکاری در ارجاعات) تیم سردبیری تصمیم گرفتند که 31 مقاله منتشره را که دارای داوری غیرقابل قبول بودند، رترکت نمایند. چند ماه قبلتر گزارشاتی مبنی بر دستکاری ارجاعات در این مجله منتشر شده بود. این مجله هم پس از حذف از ISI تصمیم گرفت که تعداد زیادی از نویسندگان و داوران مشکوک خود را اخراج کند. در بین نویسندگان، یک نویسنده مشترک از ایران (درگیر در ارجاعات دستکاری شده) گزارش شده است که البته وی در مصاحبه با Retraction Watch هرگونه اشتباه را انکار کرده و این موضوع را به مدیریت مجله نسبت داده است. در ۲۰ مقاله از این ۳۱ مقاله‌ی رترکت شده، محققین ایرانی نیز حضور داشته‌اند. رترکت‌ها به دلایلی همچون نقص در داوری، استفاده از داده های جعلی و استفاده از ارجاعات نامناسب و نادرست انجام شده. بیشترین دانشگاه درگیر، دانشگاه آزاد بوده است. 

آیا زمان تجدیدنظر ما در قوانین ارزشیابی اعضا هیات علمی در کشور ما فرا نرسیده است؟

در یکی از جدیدترین اقدامات بنیادین، سیاستگزاران علمی تصمیم گرفتند تا نحوه ارزشیابی علمی دانشجویان و اساتید این کشور را بالکل تغییر دهند تا وابستگی به تعداد مقالات علمی منتشره کاهش یابد و یا از بین برود. آنها تصمیم گرفتند تا به کیفیت علم اهمیت دهند و نه کمیت علم. متاسفانه در کشور ما هر روز این روند در جهت عکس پیش میرود و دو وزارت علوم و بهداشت هنوز به دنبال تعداد مقاله منتشره و نشر در مجلات نمایه شده هستند. سیاست نخ نمایی که از حداقل 60 سال پیش به ارث رسیده و نتیجه اش شده است پوکی علم و فساد در علم. این مقاله در مورد اصلاح نحوه ارزیابی محققان توسط دولت اسپانیا است.